วันที่ 10 ธันวาคม ของทุกปีเป็นวันรัฐธรรมนูญ
รัฐธรรมนูญ
หมายถึง กฎหมายว่าด้วยระเบียบการปกครองประเทศ
๑๐ ธันวาคม ของทุกปี เป็นวันรัฐธรรมนูญ
เพื่อเป็นการระลึกถึงรัฐธรรมนูญฉบับแรก อันเป็นฉบับถาวร เป็นกฎหมายสูงสุดของประเทศ
และเป็นเครื่องกำหนดระเบียบแบบแผนของสังคม
ซึ่งพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานให้กับปวงชนชาวไทย เมื่อวันที่
๑๐ ธันวาคม พ.ศ. ๒๔๗๕
ความเป็นมาวันรัฐธรรมนูญ
การเปลี่ยนแปลงการปกครองเมื่อวันที่ ๒๔ มิถุนายน พ.ศ.๒๔๗๕
นับว่ามีความสำคัญเป็นอย่างยิ่งในประวัติศาสตร์การปกครองของชาติไทยเนื่องจากเป็นการเปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราช
ซึ่งเป็นระบอบการปกครองที่ใช้กันมาเป็นเวลา ๗๐๐ ปีเศษ มาเป็นระบอบประชาธิปไตย
โดยมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุขอยู่ภายใต้รัฐธรรมนูญอันเป็นกฎหมายสูงสุดของประเทศ
สาเหตุที่เกิดการเปลี่ยนแปลงการปกครอง
* พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๗
แห่งราชวงศ์จักรีทรงมีพระราชประสงค์ที่จะพระราชทานรัฐธรรมนูญ
เพื่อเป็นหลักในการปกครองของประเทศให้แก่ประชาชนชาวไทย
* หลังสงครามโลกครั้งที่ ๑ เศรษฐกิจตกต่ำทั่วโลก
ผลอันนี้ได้กระทบมาถึงไทยด้วย พระองค์ได้แก้ไขเศรษฐกิจโดยปลดข้าราชการออก
ยังความไม่พอใจในหมู่ข้าราชการ
* อิทธิพลจากตะวันตกเกี่ยวกับอุดมการทางการเมือง
ทำให้กลุ่มคนหนุ่มต้องการเปลี่ยนแปลงอย่างฉับพลัน
รัฐบาลได้ออกกฏหมายเก็บภาษี
อาทิ ภาษีโรงเรือน ภาษีที่ดิน จากราษฎร
จากสาเหตุดังกล่าวข้างต้น
ทำให้เกิดความไม่พอใจในหมู่ข้าราชการทหาร
และราษฎรทั่วไปจึงทำให้มีการเปลี่ยนแปลงการปกครอง โดยการปฏิวัติ
มีคณะผู้รักษาการพระนครฝ่ายทหาร ซึ่งประกอบด้วยพันเอก พระยาพหลพยุหเสนา
พันเอกพระยาทรงสุรเดช และพันเอกพระฤทธิอาคเนย์ เป็นผู้บริหารประเทศ
วันที่ ๒๗ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๗๕
ได้มีการประกาศใช้รัฐธรรมนูญชั่วคราวเรียกว่า
"พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว"
สาระสำคัญของธรรมนูญการปกครองฉบับนี้ได้แก่
การที่กำหนดว่าอำนาจสูงสุดในการปกครองประเทศหรืออำนาจอธิปไตยเป็นของราษฎรทั้งหลาย
การใช้อำนาจสูงสุดก็ให้มีบุคคลคณะบุคคลเป็นผู้ใช้อำนาจแทนราษฎรดังนี้ คือ
๑.
พระมหากษัตริย์
๒.
สภาผู้แทนราษฎร
๓.
คณะกรรมการราษฎร
๔. ศาล
ลักษณะการปกครองแม้จะเปลี่ยนระบอบการปกครองมาเป็นประชาธิปไตยแต่ก็ถือว่าพระมหากษัตริย์เป็นประมุขของประเทศ
เป็นสถาบันที่ถาวรและมีการสืบราชสมบัติต่อไปในพระราชวงศ์ การปฏิบัติราชการต่างๆ
จะต้องมีกรรมการราษฎรผู้ลงนามรับสนองพระบรมราชโองการ
โดยได้รับความยินยอมจากคณะกรรมการราษฎรจึงจะใช้ได้ สถาบันที่เกิดใหม่คือ
สภาผู้แทนราษฎร ซึ่งมีอำนาจทางนิติบัญญัติออกกฎหมายต่างๆ ซึ่งเมื่อพระมหากษัตริย์ลงพระปรมาภิไธยประกาศใช้แล้วจึงมีผลบังคับได้
เหตุนี้ในระยะแรกของการเปลี่ยนแปลงการปกครอง
สภาผู้แทนจึงเป็นสถาบันที่มีอำนาจสูงสุดในทางการเมือง
ส่วนการใช้อำนาจตุลาการยังคงให้ศาลยุติธรรมที่มีอยู่แล้วพิจารณาพิพากษาคดีให้เป็นไปตามกฎหมายได้ตามเดิม
กระทั่งถึง วันที่ ๑๐ ธันวาคม พ.ศ. ๒๔๗๕
พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้พระราชทานรัฐธรรมนูญราชอาณาจักรสยาม
ฉบับถาวร ซึ่งมีหลักการต่างกับฉบับแรกในวาระสำคัญหลายประการ
อาทิได้เปลี่ยนระบอบการปกครองเป็นการปกครองแบบรัฐสภา ทั้งนี้เนื่องจากรัฐธรรมนูญ
พ.ศ.๒๔๗๕ ได้บัญญัติให้พระมหากษัตริย์
ซึ่งเป็นประมุขไม่ต้องรับผิดชอบทางการเมืองเป็นผู้ใช้อำนาจทางคณะรัฐมนตรี
ซึ่งพระมหากษัตริย์ ทรงแต่งตั้งให้บริหารราชการแผ่นดิน
แต่คณะรัฐมนตรีจะต้องรับผิดชอบในการบริหารราชการแผ่นดินต่อสภาผู้แทน
รัฐสภาซึ่งเป็นฝ่ายนิติบัญญัติมิได้ใช้แต่เพียงอำนาจนิติบัญญัติเท่านั้น
แต่มีอำนาจที่จะควบคุมคณะรัฐมนตรีในการบริหารแผ่นดินด้วย แต่อย่างไรก็ตาม
คณะรัฐมนตรีรวมทั้งพระมหากษัตริย์ซึ่งประกอบกันเป็นรัฐบาลก็มีอำนาจที่จะยุบสภาผู้แทนได้
หากเห็นว่าได้ดำเนินการไปในทางที่จะเป็นภัยหรือเสื่อมเสียผลประโยชน์สำคัญของรัฐที่มีผลเท่ากับถอดถอนสมาชิกสภาที่ได้รับเลือกตั้งมาเพื่อให้ราษฎรเลือกตั้งใหม่
ในส่วนที่เกี่ยวข้องกับพระมหากษัตริย์นั้นได้บัญญัติว่าพระมหากษัตริย์ดำรงอยู่ในฐานะอันเป็นที่เคารพสักการะ
ผู้ใดจะละเมิดมิได้
รัฐธรรมนูญเป็นกฎหมายสูงสุดของประเทศ
เป็นเครื่องกำหนดระเบียบแบบแผนของสังคม เพื่อเป็นการระลึกถึงรัฐธรรมนูญฉบับแรก
อันเป็นฉบับถาวร และพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
ได้พระราชทานให้กับปวงชนชาวไทย ทางราชการจึงกำหนด วันที่ ๑๐ ธันวาคมของทุกปี
เป็นวันรัฐธรรมนูญ
วันที่ 10
ธันวาคม พ.ศ. 2475 พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
ทรงพระราชทานรัฐธรรมนูญราชอาณาจักรสยาม ที่ถือเป็นฉบับถาวร
เกิดการเปลี่ยนแปลงการปกครองแบบรัฐสภา ผ่านการเลือกตั้งจากประชาชน
โดยพระมหากษัตริย์ดำรงอยู่ในฐานะอันเป็นที่เคารพสักการะ
ซึ่งตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน มีรัฐธรรมนูญเกิดขึ้นหลายฉบับ
มีการแก้ไขร่างกฏหมายหลายรอบ เพื่อให้เหมาะสมกับโลกที่เปลี่ยนไป
ดังนั้นในวันรัฐธรรมนูญจึงเป็นวันหยุดราชการ
ที่กำหนดขึ้นเพื่อระลึกถึงเหตุการณ์ที่ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
(รัชกาลที่ 7) ทรงพระราชทานรัฐธรรมนูญฉบับแรก ให้แก่ประเทศไทย
รัฐธรรมนูญคืออะไร
รัฐธรรมนูญ
ภาษาอังกฤษคือ Constitution หมายถึง กฏหมายสูงสุดในการปกครองประเทศ/รัฐ
และต้องมีลักษณะเป็นลายลักษณ์อักษร
หลายๆประเทศของโลกที่ปกครองด้วยประบอบประชาธิปไตย มักมีการใฃ้รัฐธรรมนูญเป็นกฏหมายสูงสุด
เพื่อเป็นหลักและแนวทางในการบริหารประเทศ
รัฐธรรมนูญฉบับแรกของโลก เกิดขึ้นในวันที่ 15 มิถุนายน ค.ศ. 1215 เป็นสัญญาระหว่างพระมหากษัตริย์กับขุนนางและพระสงฆ์ มีชื่อว่า “มหากฏบัตร” โดยมีเนื้อหาสำคัญคือการจัดการองค์กร และการบริหารอำนาจ
คำว่า Constitution ในภาษาอังกฤษนั้น แปลตรงตัวว่า “การสถาปนา”
รัฐธรรมนูญไทยฉบับแรก
ก่อนหน้าจะมีรัฐธรรมนูญฉบับจริงในปัจจุบัน
หลังจากระบบการปกครองแบบสมบูรณาญาสิทธิราชย์สิ้นสุดลง
ประเทศไทยได้ใช้พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว 2475
ซึ่งร่างโดยคณะราษฎร บังคับใช้เมื่อวันที่ 27 มิถุนายน พ.ศ. 2475 ก่อนจะมีการลงพระปรมาภิไธยโดยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
แล้วจึงเปลี่ยนจากฉบับชั่วคราว เป็นฉบับถาวร ในปัจจุบัน
กิจกรรมวันรัฐธรรมนูญ
มีพิธีการวางพวงมาลาถวายสักการะโดยพร้อมเพรียงกัน
ณ พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ในหลายๆ
จุดสำคัญมีการประดับธงชาติ ซึ่งโดยปกติจะเป็นการประดับธงชาติ ต่อจากวันพ่อแห่งชาติ
5 ธันวาคมของทุกปี
ข้อมูลจาก : https://www.sanook.com/campus/944520/
: http://event.sanook.com/day/constitution/
